Ναός Πέτρου και Παύλου, Ηρέκαλιο

Ο ναός Πέτρου και Παύλου χτίστηκε κατά τους πρώτους χρόνους της ενετικής κυριαρχίας ως καθολικό της μονής του τάγματος των Δομηνικανών και αποτελεί ένα από τα παλαιότερα μνημεία αρχιτεκτονικής των Κιστερκιανών μοναχών του 12ου αιώνα. Βρίσκεται δίπλα στο θαλάσσιο τείχος, μεταξύ του ενετικού λιμανιού και της πύλης Δερματά, στη σημερινή παραλιακή λεωφόρο Σοφοκλή Βενιζέλου. Την περίοδο της ενετοκρατίας στο ναό γίνονταν ταφές επιφανών Ενετών, ενώ κατά την οθωμανική κυριαρχία μετατράπηκε σε τέμενος αφιερωμένο στη μνήμη του σουλτάνου Ιμπραήμ. Μέχρι τον 15ο αιώνα στον αρχικά μονόκλιτο και ξυλόστεγο ναό, γοτθικού χαρακτήρα, ιδρυμένου προς τιμήν του καθολικού αγίου Πέτρου της Αραγωνίας, προστέθηκαν τέσσερα παρεκκλήσια με μοναδικές τοιχογραφίες, που διατηρούνται μέχρι σήμερα στο ένα από αυτά. Ο Άγιος Πέτρος των Καθολικών, (αγιοποιήθηκε από τον Πάπα στην περίοδο των Σταυροφοριών) άγνωστος στους Ορθόδοξους κατοίκους του Χάνδακα, έγινε Άγιος Πέτρος και Παύλος στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν πλέον δεν υπήρχαν καθολικοί, τότε δε κατασκευάσθηκαν όλα τα παράθυρα και ανοίγματα του Βόρειου τοίχου. Όσον αφορά όμως το Νότιο μισό, το εσωτερικό και τα παρεκκλήσια της Νότιας πλευράς είναι καθαρών Γοτθικών επιρροών του 13ου - 15ου αιώνα και μαζί με τον Άγιο Νικόλαο Σπλάντζιας Χανίων, θεωρούνται τα δύο σημαντικότερα ιδρύματα Καθολικών στο νησί Γοτθικού χαρακτήρα, με ιδιαίτερα τολμηρές καινοτομίες. Από τον 14ο έως και τον 18ο αιώνα το κτίριο καταστράφηκε επανειλημμένα από σεισμούς, πιθανόν εξαιτίας της τολμηρής αρχιτεκτονικής του και των μεγάλων του διαστάσεων. Μετά από αναστήλωση τόσο του καθολικού όσο και των προσκτισμάτων (τελείωσε το 2012), ο ναός λειτουργεί επετειακά, κηρύχθηκε οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος της Βυζαντινής Εφορείας.

Map