Άπτερα

Τα Απτερα βρίσκονται 15 χλμ ανατολικά των Χανίων. Τα τελευταία χρόνια η ΚΕ ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων διενεργεί συστηματική ανασκαφική έρευνα στον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας και σωστικές ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή. Η πόλη αναφέρεται ήδη στις πινακίδες της Γραμμικής Β γραφής (14ος - 13ος αι. π.Χ.) και εξακολουθεί να ζει μέχρι και τον 7ο αι. μ.Χ., οπότε καταστρέφεται από ισχυρό σεισμό σε συνδυασμό με τις επιθέσεις των Σαρακηνών.

Αργότερα στη διάρκεια της δεύτερης βυζαντινής περιόδου 961-1204 η έκταση της πόλης δωρήθηκε στη μονή της Πάτμου και στο κέντρο της αρχαίας πόλης οικοδομήθηκε μετόχι το οποίο ήταν σε λειτουργία μέχρι το 1960. Τέλος στη διάρκεια της
Κρητικής Επανάστασης 1866-69 οι Τούρκοι κατακτητές οικοδόμησαν κάστρο. Η αρχαία Απτέρα ιδρύθηκε στο λόφο Παλαιόκαστρο (ύψος 200μ.) και οχυρώθηκε με τείχος συνολικού μήκους 3480μ. που περιτρέχει ολόκληρο το ύψωμα. Τα σημαντικότερα μνημεία του χώρου βρίσκονται αναμφίβολα στο κέντρο της αρχαίας πόλης εκεί που σήμερα δεσπόζει το μεταβυζαντινό μετόχι της Πάτμου. Σώζονταν σε ύψος, ανασκάφτηκαν και μερικώς αναστυλώθηκαν τα ερείπια δύο συγκροτημάτων λουτρών και των συνδεδεμένων με αυτά δεξαμενών, εκ των οποίων η μια σώζεται ακέραια, της περιόδου της ρωμαιοκρατίας. Επίσης ανασκάφτηκε μικρός δίχωρος ναός αφιερωμένος στην Άρτεμη και τον Απόλλωνα. Σε κοντινή απόσταση αποκαλύφθηκε μερικώς οικία με περιστύλιο. Τα τελευταία χρόνια ανασκάπτεται και αναστυλώνεται το αρχαίο θέατρο το οποίο οικοδομήθηκε σε σημείο με εξαιρετική θέα προς τα Λευκά Όρη ( νότια). Τέλος στα βορειοανατολικά του χώρου στέκει το τουρκικό φρούριο με θέα προς τον κόλπο της Σούδας (βόρεια) και τα Λευκά Όρη (νότια). Τα σημαντικότερα ευρήματα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων : Μαρμάρινο αγαλμάτιο της θεάς Υγείας, μαρμάρινο πορτραίτο ζεύγους από ταφικό μνημείο. Στο Μετόχι : λίθινα βόλια από καταπέλτες

Map