Μινωικό Ανάκτορο στις Αρχάνες

Νοτιοανατολικά της πόλης του Ηρακλείου, στην κωμόπολη των Αρχανών, στην συνοικία που ονομάζεται Τουρκογειτονιά. Η ανασκαφή είναι ορατή από την πλευρά της οδού Ιερολοχιτών και από την πλευρά της οδού Μ. Βιστάκη.

Η πρώτη έρευνα έγινε από τον A. Evans. Η συστηματική ανασκαφή από την Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρεία με τους Γιάννη Σακελλαράκη και Έφη Σαπουνά ξεκίνησε το 1964. Η έκταση του υπολογίζεται ίση περίπου με εκείνη του ανακτόρου της Κνωσού.Έχουν ανασκαφεί: μία μνημειώδης είσοδος με κιονωτό πρόπυλο που έβλεπε στην κεντρική αυλή του ανακτόρου, μία τετράγωνη αίθουσα με θρανίο, τεράπλευρο δωμάτιο - φωταγωγός με περιμετρική 4πλευρη κιονοστοιχία που συνέδεε τους δύο προηγούμενους χώρους με τη σκάλα για τον όροφο, διάφορα δωμάτια, ένα ιερό, αποθήκες, μέρος της κεντρικής αυλής, ένας κτιστός βωμός με αυλάκι. Κάποια κινητά ευρήματα είναι : αμφίκοιλοι βωμοί, τριποδικές τράπεζες προσφορών, τμήματα ειδωλίων από ελεφαντόδοντο, πήλινο ομοίωμα οικίας, τελετουργικά σκεύη και άλλα αγγεία, σφραγίδες και πινακίδες της Γραμμικής Α γραφής, σπαράγματα τοιχογραφιών. Τμήματα του ανακτόρου έχουν βρεθεί και σε άλλα σημεία της πόλης. Αξίζει να αναφερθεί ότι στον χώρο της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου ο Evans έκανε την πρώτη έρευνα και εκεί βρήκε την κατά την γνώμη του Δυτική Αυλή μια και εντόπισε Κουλούρες - Σιτοβολώνες όμοιες με αυτές της Κνωσού, ίσως δε από εκεί να προέρχεται το χρυσό δακτυλίδι με την παράσταση των ταυροκαθαψίων, που σαν τμήμα της προσωπικής του συλλογής κατέληξε στο Ashmolean Museum της Οξφόρδης. Υπολογίζεται ότι το οικοδόμημα ανήκει στο μέγεθος Β (περί τα 18.000 τμ) της κλίμακας μινωικών χρόνων και είναι ευδιάκριτες και οι τρεις περίοδοι (παλαιοανακτορική, νεοανακτορική και μετανακτορική). Αξίζει να σημειώσουμε για την ιστορία του ανασκαφικού έργου,ότι είναι το πρώτο μινωικό κτήριο που στα 1980, οι αρχαιολόγοι θα μιλήσουν για μετανακτορική - μυκηναϊκή περίοδο.

Map